Mảnh đạn 40 năm nằm trong cánh tay người đàn ông

Bác sĩ Dương Duy Trang, Trưởng đơn vị Tim mạch Can thiệp Bệnh viện Bình Dân cho biết bệnh nhân nhập viện trong tình trạng cánh tay biến dạng với các mạch máu to nổi gồ. Tay trái to hơn tay phải 40%, luôn tê rần, đau nhức, mất chức năng vận động, cầm nắm đồ vật, không bắt được mạch ở cổ tay. Bệnh nhân đi vài bước là thở dốc, luôn cần có người nâng đỡ.

Phim CT-scan phát hiện lỗ rò thông thành động mạch - tĩnh mạch vùng dưới đòn tay trái bệnh nhân, đường kính 10 mm. Lỗ rò này làm máu từ tim thay vì đổ hoàn toàn vào động mạch đã bị đẩy một phần vào tĩnh mạch, là nguyên nhân khiến tĩnh mạch dần phình lớn, hình thành mạng lưới tĩnh mạch phụ chằng chịt. Lượng máu lớn bất thường từ tĩnh mạch này đổ về tim khiến tim cũng phải hoạt động tăng bù, khiến bệnh nhân luôn mệt mỏi. Tình trạng tĩnh mạch cướp máu động mạch qua lỗ rò lâu ngày làm cánh tay tê rần, đau nhức do thiếu máu nuôi.

Cánh tay bệnh nhân trước và sau khi can thiệp. Ảnh: T.N

Để chặn dòng thông nối động tĩnh mạch bất thường, các bác sĩ đã can thiệp mạch máu, tiếp cận động mạch dưới đòn tay trái đặt stent bít lỗ rò cho bệnh nhân. Giải pháp này giúp tránh nguy cơ cánh tay bị teo nhỏ, mất chức năng do thiếu máu nuôi và nguy cơ phát sinh nhiều biến chứng khác. Ca can thiệp được thao tác trong khoảng một giờ.

Sau can thiệp tình trạng của bệnh nhân cải thiện ngoạn mục. Các triệu chứng khó chịu trước đây thuyên giảm đi hẳn, hết tê đau, mạch ở vùng cổ tay đập đều. Phim chụp kiểm tra cho thấy stent mạch máu giúp chặn đứng tình trạng thông thương động tĩnh mạch.

Tái khám một tuần sau khi xuất viện, cánh tay trái và hệ thống tĩnh mạch đã giảm nổi gồ trên da, bệnh nhân đã có thể cầm nắm, thực hiện các động tác trong sinh hoạt thường ngày. Dự kiến cánh tay sẽ trở về kích thước bình thường và chức năng vận động hồi phục sau khoảng 6 tháng, những đám tĩnh mạch phụ, mao mạch tăng sinh không còn máu nuôi sẽ thoái dưỡng và tự biến mất.

Tổn thương mạch máu do các vết thương hỏa khí hiện hiếm gặp trong cộng đồng. Những trường hợp không gây biến chứng ngay nạn nhân thường ngần ngại khám và điều trị. Bệnh nhân chỉ chịu chạy chữa khi các biến chứng nặng nề xuất hiện. Tình trạng này đôi khi quá muộn để khôi phục hoàn toàn chức năng cơ thể. 

Hình ảnh mạch máu trước và sau can thiệp. Ảnh: T.N

Bác sĩ Dương Duy Trang cho biết bệnh nhân muốn lấy mảnh hỏa khí ra khỏi cơ thể vì cho rằng nó ở lâu mà gây bệnh. Thật ra mảnh hỏa khí kích thước chừng 3 mm này đã tạo nên lỗ rò ngay khi đâm xuyên vào cánh tay trái của bệnh nhân từ hơn 40 năm trước. Hiện nó đã nằm yên vị trong khối cơ, không gây đau đớn và thương tổn mạch máu nào khác nên không cần phải phẫu thuật để lấy ra.

Lê Phương